Overgangshormonen: wat er gebeurt in je lichaam tijdens de menopauze
Wat zijn overgangshormonen?
Overgangshormonen spelen een cruciale rol tijdens de menopauze, de levensfase waarin de menstruatie van een vrouw stopt en haar vruchtbaarheid afneemt. De belangrijkste hormonen die betrokken zijn bij de overgang zijn oestrogeen, progesteron en testosteron. Deze hormonen fluctueren en dalen tijdens de overgang, wat kan leiden tot verschillende fysieke en emotionele symptomen.
In dit artikel ontdek je hoe deze hormonen je lichaam beïnvloeden tijdens de menopauze en welke veranderingen je kunt verwachten.

Oestrogeen: het hormoon dat afneemt tijdens de menopauze
Oestrogeen is een van de belangrijkste hormonen voor vrouwen en speelt een cruciale rol in de regulatie van de menstruatiecyclus, vruchtbaarheid en de gezondheid van de botten. Tijdens de menopauze daalt de productie van oestrogeen aanzienlijk, wat een directe invloed heeft op verschillende processen in je lichaam.
Een dalend oestrogeenniveau kan leiden tot:
- Opvliegers: Plotselinge warmtegevoelens die gepaard kunnen gaan met zweten.
- Vaginale droogheid: Door een afname van het slijmvliesweefsel in de vagina.
- Slaapproblemen: Insomnia en onrustige nachten komen vaak voor tijdens de menopauze.
- Verhoogd risico op osteoporose: Door minder oestrogeen neemt de botdichtheid af.
Progesteron: de daling in dit hormoon en jouw stemming
Progesteron werkt nauw samen met oestrogeen om de menstruatiecyclus te reguleren en de baarmoeder voor te bereiden op zwangerschap. Tijdens de overgang daalt ook het niveau van progesteron aanzienlijk, wat bijdraagt aan het stopzetten van de menstruatie. Lage progesteronspiegels kunnen invloed hebben op je stemming, slaap en het ontstaan van stemmingswisselingen.
Daarnaast speelt progesteron een rol in de regulatie van vochtbalans en bloeddruk, wat kan betekenen dat veranderingen in dit hormoon ook effect hebben op je energieniveau en fysieke gezondheid.

Testosteron: het vergeten vrouwelijke hormoon
Hoewel testosteron vaak wordt gezien als een mannelijk hormoon, is het ook belangrijk voor vrouwen, vooral als het gaat om libido, spierkracht en energie. Tijdens de menopauze daalt het testosteronniveau geleidelijk, wat kan leiden tot een verminderd libido en minder spierkracht.
Hoewel de daling van testosteron minder abrupt is dan die van oestrogeen en progesteron, kan het toch bijdragen aan symptomen zoals vermoeidheid, een afnemend libido en een verminderde motivatie.
Hoe veranderen hormonen tijdens de overgang?
Tijdens de perimenopauze, de periode voorafgaand aan de menopauze, beginnen de niveaus van oestrogeen en progesteron geleidelijk te dalen. Dit kan leiden tot onregelmatige menstruaties, stemmingswisselingen en andere symptomen zoals opvliegers en nachtelijk zweten. Uiteindelijk stoppen de eierstokken volledig met de productie van deze hormonen, wat het begin van de menopauze markeert.
De menopauze zelf wordt officieel vastgesteld als je 12 maanden achter elkaar geen menstruatie hebt gehad. Dit betekent dat je lichaam zich aanpast aan veel lagere hormoonspiegels dan voorheen, wat de basis vormt voor veel van de fysieke en emotionele veranderingen die vrouwen in deze fase ervaren.
Veelvoorkomende symptomen van hormoonveranderingen tijdens de menopauze
De hormonale veranderingen die optreden tijdens de menopauze kunnen een breed scala aan symptomen veroorzaken, waaronder:
- Opvliegers en nachtelijk zweten: Veroorzaakt door schommelingen in oestrogeen.
- Stemmingswisselingen: Veranderingen in progesteron en oestrogeen kunnen zorgen voor prikkelbaarheid, angst of depressie.
- Gewichtstoename: Vooral rondom de buik, veroorzaakt door een vertraging van de stofwisseling.
- Verminderd libido: Door afnemende testosteronspiegels en vaginale droogheid kan de seksuele interesse afnemen.
- Slaapproblemen: Hormoonveranderingen kunnen leiden tot slapeloosheid of onderbroken slaap.
Het is belangrijk om te onthouden dat niet elke vrouw dezelfde symptomen ervaart en dat de intensiteit kan variëren.